instytucje kultury wyspecjalizowane w opiece nad zabytkami - Są to instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, których celem statutowym jest sprawowanie opieki nad zabytkami. Generalnie dzielą się na dwa piony:
a) administracyjny ,
b) merytoryczny.
Naczelnym organem Administracji Państwowej powołanym do ochrony zabytków jest Minister właściwy d/s kultury (MK). Podstawowym organem administracyjnym w terenie jest w tej materii Wojewoda, a z jego ramienia Wojewódzki Konserwator Zabytków (WKZ). W imieniu ministra działa Generalny Konserwator Zabytków (GKZ) - Sekretarz lub Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury pełniąc funkcję drugiej instancji. Wszystkie te instytucje z wyjątkiem organu nadrzędnego, jakim jest MK stanowią Służbę Ochrony Zabytków (SOZ). Poza sferą administracyjną działają tzw. "ośrodki resortowe" pełniąc funkcje zaplecza merytorycznego w procesie ochrony dóbr kultury Należą do nich:
- Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków z filiami terenowymi (KOBiDZ);
- Ośrodek Ochrony Zbiorów Publicznych (OOZP);
- Ośrodek Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego (OODA dawny ORBA).

góra  strony...